Door: Merel Voets – Marketing & Communicatie bij Celdex
In de moderne bouwsector staan energiezuinig bouwen, duurzaamheid en wooncomfort centraal. Twee begrippen die hierbij essentieel zijn, zijn ‘luchtdicht bouwen‘ en ‘ventilatie’.
Er wordt vaak gedacht dat luchtdicht bouwen ongezond is omdat het gebouw als het ware ‘potdicht’ is en er geen ventilatie meer zou zijn. Hierbij is echter het verschil tussen gecontroleerde en ongecontroleerde ventilatie erg belangrijk.
In dit blogartikel duiken we dieper in de wereld van luchtdicht bouwen, het belang van ventilatie en hoe deze twee aspecten samenwerken.
Wat is luchtdicht bouwen?
Luchtdicht bouwen is het creëren van een gebouwschil die zo goed mogelijk is afgesloten voor ongewenste luchtinfiltratie. Dit betekent in principe dat alle kieren, naden en openingen in de bouwschil zorgvuldig worden afgedicht, zodat ongecontroleerde luchtstromen worden voorkomen. Een luchtdichte constructie heeft tal van voordelen, waaronder het verminderen van warmteverlies, het verhogen van de energie-efficiëntie en het verbeteren van het wooncomfort. Een beter binnenklimaat door vocht en tocht tot een minimum te beperken.
Waarom moet een gebouw luchtdicht zijn?
Vanuit de Europese richtlijn Energy Performance of Buildings Directive (EPBD) en het energieakkoord voor duurzaamheid is BENG ontstaan. Met ingang van 1 januari (2021) zijn de BENG-voorschriften van kracht.
BENG staat voor Bijna Energieneutrale Gebouwen en is opgenomen in het Bouwbesluit 2012. Het bestaat uit drie indicatoren: BENG-1, BENG-2 en BENG-3.
BENG-1
De eerste BENG-eis, ook wel bekend als BENG-1, richt zich op de energiebehoefte van een gebouw. Met andere woorden, hoe energiezuinig is het gebouw?BENG-1 streeft ernaar de energiebehoefte van een gebouw zo laag mogelijk te houden en een optimale kwaliteit van de gebouwschil te garanderen. Hier rijst de vraag: hoe kunnen we deze energiebehoefte verminderen? Naast het minimaliseren van warmteoverdracht en het verbeteren van isolatie, speelt een goede luchtdichtheid een cruciale rol. Luchtdichtheid wordt als een invoerparameter gebruikt in BENG-berekeningen en transmissieberekeningen.
BENG-2
Gaat over de eis van de maximale hoeveelheid primair fossiele brandstof die nodig is om een gebouw te verwarmen, te koelen, te ventileren en het voorzien van warmtapwater.
BENG-3
Heeft betrekking op de som van het deel primair fossiel energieverbruik plus het deel hernieuwbare energie. Hierbij geldt dat deze energie wordt opgewekt met een voorziening in, op of aan het gebouw.
Waarom is ventilatie belangrijk?
Hoewel luchtdicht bouwen vele voordelen heeft, heeft het ook een keerzijde. Een volledig luchtdichte woning kan leiden tot ophoping van vocht, vervuilende stoffen en CO2-niveaus in de binnenlucht die schadelijk zijn voor de gezondheid. Hier komt gecontroleerde ventilatie om de hoek kijken. Deze vorm van ventilatie laat je bewust toe voor verversing van de binnenlucht.
Ventilatie is belangrijk voor:
- Optimale luchtkwaliteit
Een goede circulatie van de lucht is belangrijk voor de luchtkwaliteit en je gezondheid.
- Vochtafvoer
In een woning wordt heel wat vocht geproduceerd waar waterdamp bij vrij komt. Dit zal condenseren op ramen, muren en plafonds wanneer het nergens naar toe kan. Met als gevolg schimmelvorming.
- Je gezondheid
Er kunnen gezondheidsklachten ontstaan door een slechte luchtkwaliteit. Het inademen van frisse lucht is van levensbelang!
Ventileren kan op verschillende manieren. Bijvoorbeeld via natuurlijke ventilatie door het openen van ramen en deuren. Dit is een makkelijke manier van ventileren en hierdoor komt frisse lucht binnen en stroomt de vervuilde lucht naar buiten. Echter, is het zo wel lastig om een constante gecontroleerde luchtstroom te behouden. Een andere manier is via mechanische ventilatie. Hierbij wordt gebruik gemaakt van geavanceerde ventilatiesystemen die de luchtstromen reguleren.
De balans tussen luchtdicht bouwen en ventilatie
Op het eerste gezicht lijken luchtdicht bouwen en ventilatie tegenstrijdig, maar eigenlijk gaan ze hand in hand. Het sleutelwoord is hierbij “balans”. Een luchtdichte constructie zonder goede ventilatie kan leiden tot gezondheidsproblemen en schimmelvorming. Aan de andere kant kan te veel ventilatie leiden tot energieverlies en comfortproblemen. Daarom is het essentieel om een goed evenwicht te vinden tussen luchtdicht bouwen en voldoende ventilatie.
Met een goede luchtdichte schil kun je nauwkeurig bepalen waar en hoeveel er moet worden geventileerd. Hierdoor wordt elke ruimte voorzien van frisse lucht zonder tochtverschijnselen en zonder onnodig energieverlies. Op deze manier kun je zowel een gezond binnenklimaat als energie-efficiëntie bereiken.
Dus, is luchtdicht bouwen ongezond? Zoals hierboven is besproken is ventileren hierbij essentieel.
Als je zorgt voor een optimale luchtkwaliteit is luchtdicht bouwen niet ongezond!
Meer blogs over luchtdicht bouwen
Nog meer weten over luchtdicht bouwen? Lees onze andere blogs:
